เริ่มต้นออมเงินฉบับมนุษย์เงินเดือนมือใหม่ วางแผนดี มีเงินเหลือใช้
การเริ่มต้นทำงานครั้งแรกคือจุดเปลี่ยนสำคัญในชีวิต ไม่ใช่แค่เปลี่ยนจากนักเรียนหรือคนจบใหม่มาเป็นพนักงานประจำ แต่ยังเปลี่ยนวิธีคิด การใช้เงิน และการวางแผนอนาคตด้วย หนึ่งในเรื่องที่หลายคนมองข้ามหรือยังไม่มีวินัยพอ คือ “การออมเงิน” ซึ่งเป็นพื้นฐานที่สำคัญมากในระยะยาว เพราะหากเริ่มต้นผิด อาจใช้ชีวิตชนเดือนไปเรื่อยๆ แบบไม่มีเงินเหลือเก็บ หรือเผลอเป็นหนี้ก่อนที่จะมีทรัพย์สินอะไรเลยก็ได้ แล้วคนที่เพิ่งทำงานประจำครั้งแรกจะเริ่มเก็บเงินยังไงให้เวิร์ก ลองอ่านแนวทางเหล่านี้ก่อนลงมือจริง
เริ่มต้นจากการรู้จักตัวเลขของตัวเอง
ก่อนจะออมเงิน ต้องรู้ก่อนว่า “เงินเข้าเท่าไหร่ และเงินออกไปไหนบ้าง” นี่ไม่ใช่แค่บันทึกบัญชี แต่คือการเข้าใจนิสัยการใช้เงินของตัวเอง ลองเขียนรายการรายรับทั้งหมดในเดือน เช่น เงินเดือน โบนัส ค่าล่วงเวลา แล้วจดรายจ่ายที่ต้องจ่ายประจำ เช่น ค่าเช่าห้อง ค่าเดินทาง ค่าอาหาร ค่าโทรศัพท์ หนี้ที่ต้องผ่อน ฯลฯ แล้วดูว่าเหลือเท่าไหร่ จุดนี้จะทำให้เห็นชัดว่า มีศักยภาพในการออมอยู่ตรงไหน
แบ่งสัดส่วนแบบง่าย ใช้ได้จริง
แนวทางหนึ่งที่แนะนำได้สำหรับมือใหม่คือ “สูตร 50/30/20” ที่หมายถึง
- 50% ใช้สำหรับจำเป็น เช่น ค่าเช่า ค่ากิน ค่าเดินทาง
- 30% สำหรับใช้จ่ายที่ไม่จำเป็น เช่น กินหรู ช้อปปิ้ง ความบันเทิง
- 20% สำหรับออมเงินหรือลงทุน
ถ้าทำได้แบบนี้ทุกเดือน จะมีเงินออมเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ โดยไม่ต้องอดจนเครียด เพราะยังมีงบให้ใช้ชีวิตสนุกได้ด้วย
หักเงินเก็บก่อนใช้ ไม่ใช่เหลือแล้วค่อยเก็บ
มนุษย์เงินเดือนส่วนใหญ่มักเก็บเงิน “หลังจากใช้เสร็จ” ซึ่งมักจะไม่เหลือหรือเหลือน้อยมาก วิธีที่ได้ผลกว่า คือ “เก็บก่อนใช้” เช่น ตั้งระบบหักบัญชีอัตโนมัติไปยังบัญชีออม หรือบัญชีที่ถอนยากไว้ทันทีหลังเงินเดือนเข้า เพียงแค่ 10-20% ของรายได้ประจำ ทำต่อเนื่องก็จะเป็นเงินก้อนในอนาคตได้โดยไม่รู้ตัว
ออมในที่ที่เหมาะกับเป้าหมาย
การออมไม่จำเป็นต้องแค่เก็บเงินสดหรือฝากออมทรัพย์ธรรมดาเท่านั้น หากมีเป้าหมายชัด เช่น ออมไว้เที่ยวปีหน้า ออมไว้ดาวน์คอนโดใน 3 ปี หรือออมไว้เกษียณในระยะยาว ก็ควรเลือกเครื่องมือที่เหมาะสม เช่น
- ฝากประจำดอกเบี้ยสูง สำหรับออมเป้าหมายสั้นๆ
- กองทุนรวมความเสี่ยงต่ำหรือ LTF/RMF สำหรับออมระยะยาวพร้อมลดภาษี
- เงินฝากแบบปลอดภาษีที่มีกำหนดระยะเวลา
- หรือแม้แต่กองทุนหุ้นสำหรับคนรับความเสี่ยงได้และต้องการผลตอบแทนมากขึ้น
ไม่จำเป็นต้องรู้การลงทุนขั้นสูง แต่ขอแค่กล้าลองศึกษาจากพื้นฐาน และเริ่มลงมือในจุดเล็กก่อน
สร้างนิสัยใช้เงินให้เป็น
การออมไม่ใช่แค่หยอดกระปุกหรือโอนเงินเข้าบัญชีออมเท่านั้น แต่คือการปรับพฤติกรรมโดยรวมให้รู้คุณค่าเงิน รู้ว่าอะไรจำเป็น อะไรฟุ่มเฟือย รู้ว่าเมื่อได้เงินเดือนมา ไม่ใช่ใช้จ่ายให้หมดทันที พยายามควบคุมความอยากได้ที่ไม่จำเป็น ลดการผ่อนสินค้าฟุ่มเฟือยโดยไม่จำเป็น และอย่าติดกับดักการใช้บัตรเครดิตแบบผิดวิธี ซึ่งอาจทำให้กลายเป็นหนี้บัตรก่อนได้เงินเก็บ
วางเป้าหมายเล็กแต่ทำให้ได้จริง
ไม่ต้องเริ่มจากเป้าใหญ่ เช่น ต้องเก็บให้ได้ปีละแสน อาจเริ่มจากเป้าหมายที่ทำได้ เช่น เก็บเดือนละ 1,000 บาท หรือพอเงินเดือนขึ้นก็เพิ่มเงินออมทันที โดยไม่ต้องรอให้เงินเหลือ ทุกเป้าหมายจะสำเร็จได้ หากเรามีวินัยสม่ำเสมอ ไม่ท้อ และเชื่อว่า “ออมเงินวันนี้ สบายกว่าในวันหน้าแน่นอน”
สรุป
การเริ่มต้นเก็บเงินตั้งแต่เพิ่งทำงานเป็นของขวัญที่ดีที่สุดที่คุณจะมอบให้กับตัวเองในอนาคต การรู้จักจัดการเงินเดือนอย่างมีวินัย เข้าใจนิสัยการใช้เงินของตัวเอง และเริ่มต้นวางแผนอย่างจริงจังตั้งแต่เดือนแรก จะช่วยให้คุณมีฐานะทางการเงินที่มั่นคง ไม่ใช่แค่มีเงินใช้ แต่ยังมีเงินออม และพร้อมรับมือกับอนาคตได้อย่างมั่นใจ